Όχι, αλλά σίγουρα μας κάνει πιο θυμωμένους.
Η παραδοχή φαντάζει ως αφόρητο κλισέ, αλλά θα μας βοηθήσει να προχωρήσουμε την κουβέντα. Το Internet αλλάζει τον τρόπο που δουλεύουμε, διασκεδάζουμε, σκεφτόμαστε. Αλλά κυρίως τον τρόπο που συμπεριφερόμαστε.
Αν πάρουμε μια βαθιά ανάσα και αποστασιοποιηθούμε ελαφρώς από την καθημερινή μας εμπλοκή με τα social networks και το Internet εν γένει, δεν θα δυσκολευτούμε να ανακαλύψουμε τις αλλαγές στη συμπεριφορά μας. Είμαστε πιο διαχυτικοί, πιο...
φιλικοί, αλλά και πιο επιθετικοί και πιο θυμωμένοι. Το online περιβάλλον ευνοεί την εκδήλωση συναισθημάτων που στον πραγματικό κόσμο δεν εκφράζονται εξίσου εύκολα. Ειδικά στα κοινωνικά δίκτυα, η διάδοσή τους είναι αστραπιαία. Αλλά ισχύει εξίσου για όλα τα συναισθήματα;
Μια έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το συναίσθημα που διαδίδεται ταχύτερα απ’ όλα τα υπόλοιπα online, είναι ο θυμός. Η έρευνα του Πανεπιστημίου Beihang στην Κίνα ανέλυσε περισσότερα από 70 εκατομμύρια μηνύματα στο Weibo, το κινεζικό αντίστοιχο δίκτυο του Twitter.
Με 500 εκατομμύρια ενεργών χρηστών –υπερδιπλάσιοι των αντίστοιχων του Twitter–, πρόκειται για ιδανικό πεδίο ανάλυσης. Οι ερευνητές κατέταξαν τα tweets σύμφωνα με τα συναισθήματα που εκφράζουν και περικλείουν, και εν συνεχεία τον τρόπο που διαδίδονται στην κοινότητα μέσω αναδημοσιεύσεων ή αναπαραγωγών. Το συμπέρασμά τους ήταν ότι ο θυμός είναι με διαφορά το πιο επιδραστικό συναίσθημα.
Έτσι, σε κάθε “θυμωμένο” tweet αντιστοιχούν τριπλάσια retweets και δεκαπλάσια μηνύματα μεταξύ χρηστών σε σχέση με όσα εξέφραζαν χαρά, λύπη ή απέχθεια. Οι χρήστες που ήταν πιο “συνδεδεμένοι” μεταξύ τους, έχοντας συχνότερη διάδραση, διέδιδαν ακόμη πιο γρήγορα και φανατικά τα μηνύματα, διατηρώντας τα στην “επικαιρότητα” του ευρύτερου δικτύου τους.
Για όποιον ασχολείται έστω και επιδερμικά με τα κοινωνικά δίκτυα, είναι προφανές ότι αντίστοιχες παραδοχές ισχύουν και εκτός Κίνας. Πόσο μάλλον στην Ελλάδα, όπου ο θυμός θεωρείται πλέον ένα απολύτως δικαιολογημένο συναίσθημα και η online έκφρασή του σχεδόν επιβεβλημένη. Συχνά, βέβαια, η θεμιτή έκφραση της οργής και της αγανάκτησης μεταμορφώνεται σε τυφλό μίσος που διαχέεται επί δικαίων και αδίκων. Οι διαδικτυακές εκφράσεις του τυφλού μίσους είναι τόσο συχνές και οικείες που δεν μας σοκάρουν πια.
Ακόμη και η αναπαραγωγή τους από χρήστες που όχι μόνο δεν συμμετέχουν στη συζήτηση, αλλά που πιθανώς να μην ενδιαφέρονται ούτε κατ’ ελάχιστο για το θέμα, μας φαίνεται φυσιολογική. Άνθρωποι που λίγα λεπτά πριν ανέβαζαν φωτογραφίες της γάτας τους στο Instagram, βρίζουν χυδαία κάποιον στο Twitter επειδή τόλμησε να διατυπώσει διαφορετική άποψη.
Άλλοι που έκαναν like σε φωτογραφίες γάμων στο Facebook, αυτοστιγμεί μετατρέπονται σε αιμοδιψή ζόμπι που γράφουν με κεφαλαία ΨΟΦΟΣ στο Wall κάποιου “αντίθετου”.
Γιατί όμως μας απασχολεί το φαινόμενο; Ευθύνεται το Internet ή απλώς οι σύγχρονοι άνθρωποι έχουν αποκτηνωθεί; Ή μήπως όλο αυτό δεν είναι παρά μια βαλβίδα εκτόνωσης εν δυνάμει επικίνδυνων συμπεριφορών; Εύκολη απάντηση δεν υπάρχει, ειδικά σε περιόδους όπως αυτή που βιώνουμε στην Ελλάδα, με τις βεβαιότητες να καταρρέουν και την κοινωνική συνοχή να διαβρώνεται καθημερινά.
Απλώς το μέσο ευνοεί την έκφραση και διάδοση συναισθημάτων που δύσκολα θα έβρισκαν έδαφος στην πραγματική ζωή. Οπότε, προτού κατηγορήσουμε και γι’ αυτό την κακούργα την τεχνολογία, ας ξαναπάρουμε τη βαθιά ανάσα που λέγαμε στην εισαγωγή κι ας σκεφτούμε πριν δημοσιοποιήσουμε οποιοδήποτε –τόσο ακραίο– συναίσθημα.
Όχι αυτολογοκριτικά. Απλώς λογικά.
Γιάννης Γορανίτης-pcmag.gr
goranitis[at]e-pcmag.gr
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου